İntifa Hakkı 1.0

İntifa hakkı , sahibine konusu olan şey üzerinde tam bir kullanma ve yararlanma yetkisi verir.
Harçlar Kanunun 6. Maddesince taşınmaz malın değerinin üçte ikisi intifa hakkı na, üçte biri de kuru mülkiyete ayrılacağı belirtilmiştir.
Kuru Mülkiyet diğer adıyla çıplak mülkiyet sahibi. Taşınmazın sahibi olmasına rağmen, taşınmazı kullanma ve yararlanma yetkisi intifa hakkı sahibine ait olmaktadır.

  • Hak bir gerçek veya tüzel kişi lehine kurulabilir.
  • İntifa hakkı devredilemez ve mirasçılara geçmez.
  • İntifa hakkı başkasına devredilemez. Ancak hak sahibi taşınmazı bizzat kullanmaya mecbur değildir. Kullanım hakkını bir başkasına devredebilir. Örneğin hak sahibi taşınmazı kiraya verebilir.
  • Kuru mülkiyet sahibinin; intifa hakkının süresinin sona ermesinden sonra geçerli bir kira sözleşmesi yapması ve bunu tapu kütüğüne şerh ettirebilmesi mümkündür.

intifa hakkı nedir?

İntifa Hakkı’nın Kurulması

1-İntifa hakkı’nı üzerinde tutarak Çıplak mülkiyet(kuru mülkiyet) satışı

Bir taşınmaz veya hissenin mülkiyetine sahip olan kişinin, intifa hakkını üzerinde bırakarak sadece kuru mülkiyetini satmasıdır. Malik taşınmazın kuru mülkiyetini satarak, intifa hakkını süresiz olarak üzerinde tutar. Böylece kullanma ve yararlanma hakkı taşınmazı satan kişi üzerinde devam eder. Kuru mülkiyeti alan kişi tapu sahibi olmasına rağmen taşınmazı kullanamaz.

İntifa hakkı devredilemeyen ve mirasçılara geçmeyen bir hak olduğundan, hak sahibinin ölümü ile kullanma ve yararlanma hakları kuru mülkiyet sahibine geçerek, kuru mülkiyet sahibi tam mülkiyet sahibi olur.

İntifa hakkı sahibi sağlığında kuru mülkiyet sahibi lehine haklarından feragat edebilir.

Çıplak Mülkiyet satışında taşınmazın emlak değerinin 1/3’ünden aşağı olmamak üzere bildirilen bedel üzerinden, devir eden ve devir alan için ayrı ayrı binde 20 oranında tapu harcı alınır.

2-Sözleşme ile intifa hakkı’nın kurulması

Tam veya paylı  mülkiyet sahibi ile hak tesis edilecek kişi arasında tapu müdürlüğünce düzenlenecek resmi senet ile ivazlı veya ivazsız tesis olunabilir. Hakkın tesisine ilişkin şartlar taraflar arasında bir iç münasebet olduğundan tapu kütüğünde gösterilmez ancak resmi senette belirtilir.

Medeni Kanunun 700. maddesi gereğince paylı mülkiyette paydaşlardan biri kendi payı üzerinde intifa hakkı kurabilir. Ancak diğer paydaşlardan biri intifa hakkının kendisine tebliğinden itibaren üç ay içinde paylaşma isteminde bulunursa; satış yoluyla paylaşmada intifa hakkı, buna ilişkin paya düşecek bedel üzerinde devam eder.

İntifa Hakkı’nın Süresi

İntifa hakkı, gerçek kişilerde hak sahibinin ölümü ve tüzel kişilerde ise kararlaştırılan sürenin dolması ya da süre kararlaştırılmamışsa tüzel kişiliğin ortadan kalkması ile sona erer.

Tüzel kişilerin hakkı en çok yüz yıl devam edebilir.

Hakkın mevcut sürelerinin kısaltılması kuru mülkiyet sahibi ile birlikte intifa hakkı lehtarının birlikte ilgili tapu müdürlüğüne başvurmaları ve resmi senet düzenlemeleri ile mümkündür.

Süreli olarak tesis edilmiş bulunan intifa hakkı terkin edilmedikçe, aynı taşınmaz mal üzerinde ikinci bir intifa tesis olunamaz.

İntifa hakkı terkin edildikten sonra yeniden intifa hakkı kurulması mümkündür. Hakkın süresinin uzatılmasına yönelik aksine bir düzenleme olmadığından, süreli olarak tesis edilmiş intifa hakkı terkin edilmeden, süresi içinde tarafların birlikte katılımı ile süresinin uzatılması amacıyla düzenlenecek ek sözleşmelerin daha önce yapılan sözleşmeye atıf yapması, esas sözleşmede bir değişiklik içermemesi halinde, tüzel kişiler için sürenin 100 yıla kadar uzatılabilmesi mümkündür.

İntifa Hakkı’nın Haczi, İntifa Hakkı’nın Kiraya Verilmesi

İntifa hakkının başkalarına devri ve mirasçılara intikali mümkün değildir ancak hakkın sağladığı ürünlerin haczi mümkündür.

Şahsa sıkı sıkıya bağlı olan intifa hakkının satışı mümkün değildir.

Türk Medeni Kanun 806. Maddesince sözleşmede aksine hüküm yoksa veya durum ve koşullardan hak sahibince şahsen kullanılması gerektiği anlaşılmıyorsa, hakkın kullanılması başkasına devredilebilir.

İntifa hakkının kiraya verilmesi mümkündür. Ancak burada kira şerhi intifa hakkı üzerindedir. Kira süresi hiçbir zaman intifa hakkı süresinden fazla olamaz. Hak sahibinin ölümü ya da tüzel kişiliğin sona ermesi hallerinde kira sözleşmesi de sona erer.

kuru mülkiyet sahibi yani malik taşınmazı kiraya veremez.

İntifalı Taşınmazın Temliki ve İpoteği

İntifalı taşınmazın kuru mülkiyetinin temliki ivazlı ya da ivazsız olarak mümkündür. Alacaklının kabul etmesi halinde ipoteği de mümkündür. Bu durumda taşınmaz üzerindeki intifa hakkı, ipotekten önce tesis edildiğinden ipoteğe göre önceliği vardır. Ancak intifa hakkı sahibi ipoteğe muvafakat ederse öncelik sırasını ipotek alacaklısına vermiş olur.

İntifa Hakkı’nın Sona Ermesi

İntifa hakkı sahibi, hakkından bedelli veya bedelsiz olarak malik lehine feragat ederek terkin edebilir.

Sürenin dolması veya hak sahibinin vazgeçmesi ya da ölümü gibi diğer sona erme sebepleri. Taşınmazlarda malike terkini isteme yetkisi verir.

İntifa hakkı sahibinin ölümü veya süreli ise süre sonunda, malik hakkın terkin edilmesini isteyebilir.  Ölüm ile intifa hakkı niteliği gereği sicil dışı sona ermiştir. Tescilin hukuki bir değeri kalmamıştır. Sürenin dolmasında ise tescil hukuki değerini kaybetmiş olacağından TMK md. 1026 gereği malik tapu memurundan terkini talep edebilir.

İntifa Hakkı Tesisin de Tapu Harcı

Sözleşme ile İntifa hakkının bedelsiz tesisinde Harçlar Kanuna ekli (4) Sayılı Tarifenin 4. Nolu pozisyonu gereğince kayıtlı(Emlak beyan değeri) değeri üzerinden Binde 68,31 oranında harç tahsil edilir.

Sözleşme ile bedelli olarak intifa hakkının tesisinde ise aynı tarifenin 20/e. Nolu pozisyonu uyarınca beyan edilen değer üzerinden irtifak hakkı kurulan taşınmaz malikinden Binde 20. Oranında harç tahsil edilir.

Harçlar Kanunun 6. Maddesince taşınmaz malın değerinin üçte ikisi intifa hakkına, üçte biri de kuru mülkiyete ayrılacağı belirtilmiştir.

Ayrıca işlem için her yıl belirlenen döner sermaye ücreti tahsil edilir. Döner sermaye ücretlerini öğrenmek için tıklayınız.

İntifa Hakkı Terkinin de Tapu Harcı

İntifa hakkı sahibi bu hakkından kanuni mirasçı olan kuru mülkiyet sahibi lehine ivazsız(bedelsiz) feragat etmesi, hak sahibinin ölümü veya hak sahibi tüzel kişinin tüzel kişiliği son bulmuşsa (4). Sayılı tarifenin 14 Nolu pozisyonu gereği maktu terkin harcı tahsil edilir.

İntifa hakkı sahibi, Hakkından kanuni mirasçılar dışındakilere ivazsız (bedelsiz) feragat ediyorsa veya süreli intifa hakkında sürenin dolması sebebiyle hakkı sona eriyorsa lehine işlem yapılandan kayıtlı değer üzerinden (4) sayılı tarifenin 4. Nolu pozisyonu uyarınca binde 68,31 oranında harç tahsil edilir.

Kaynaklar :

www.tkgm.gov.tr

www.mevzuat.gov.tr

492 Sayılı Harçlar Kanunun

D i ğ e r :

Aile Konut Şerhi ne demek? Nasıl Yapılır?

 

Yorum yapın