Arsa payı nedir?
Kat mülkiyeti veya kat irtifakı kurulmuş olan yapılarda, her bir bağımsız bölümün, arsa üzerindeki hakkını gösteren paya “arsa payı” denir. Mesken, İşyeri, Dükkan gibi bagımsız bölümlerin her biri ayrı ayrı arsa payı almalıdır. Hak sahiplerinin binanın bulunduğu arsadaki hakkının belirlenmesinde bu pay belirleyici olur. Bağımsız bölümlerin metrekareleri veya değerleri oranlanarak hak sahiplerine arazi üzerinden arsa payı verilir.
Kat Mülkiyeti kanununun 2.maddesi d fıkrasına göre. “Arsanın, bu Kanunda yazılı esasa göre bağımsız bölümlere tahsis edilen ortak mülkiyet paylarına” Arsa payı denilmektedir. 3 madde ye göre ise “Kat mülkiyeti ve kat irtifakına konu olan anagayrimenkulün bağımsız bölümlerinden her birinin konum ve büyüklüklerine göre hesaplanan değerleri ile orantılı olarak” hesaplanır.
Arsa payı sadece kat irtifaklı veya kat mülkiyetli binalarda bulunmaktdır. Kat Mülkiyeti veya kat irtifakı kurulmamış yapılarda, bina hisseli ise, hak sahibinin hissesi arsa üzerindeki payını gösterir.
Bağımsız bölümün, ana taşınmazın değerine oranı arsa payındaki temel unsurdur. Değer hesaplaması, metrekareye göre büyüklüğü, konumu ve her bir bağımsız bölümün piyasa şartlarındaki değerine göre hesaplanmakdır.
Arsa payı hesaplama
Arsa payı, kat mülkiyeti veya kat irtifakı kurulması sırasında oran olarak hesaplanır. Hisseli tapudaki hisse oranına benzer.
10daireli bir apartmanda daireler birbirine eşit ise, her bir daireye 1/10 şeklinde arsa payı verilmelidir. Dairelerden birinin büyük veya değerinin daha fazla olduğunu düşünürsek o daireye daha yüksek bir pay verilebilir. Örneğin büyük daireye 2/11 arsa payı verilip geriye kalan 9 daireye 1/11’er pay verilebilmektedir. Burada dikkat edilmesi gereken husus bütün arsa paylarının toplamının 1/1’e eşit olması gerekir.
Hesaplama birden fazla bloklu sitelerde de aynıdır. 3 bloklu bir site düşünelim her blokta 10 daire toplamda 30 daire olsun, bu durunda dairelerin değerleri eşit ise her bir daireye 1/30’ar arsa payı düşer.
Tapu Arsa payı’ndan, arsa m2’si hesaplama
Arsa payı ile m2 hesaplamak için, öncelikle Tapuda belirtilen toplam arsa alanının, arsa payına bölmemiz gereklidir. Bu işlemden elde edilen sayı ile de , arsa payındaki pay değeri çarpılmalıdır. İşlem sonucu ortaya çıkan değer, metrekare cinsinden kişinin sahip olduğu arsa hissesini ifade etmektedir. Anlatılan hesaplama yöntemini aşağıdaki örnekle daha iyi anlayabilirsiniz.
Hesaplama örneği:
Binanın veya sitenin toplam arsa alanın 5000 metrekare olduğu düşünelim. Bağımsız bölümün arsa payının da 10/200 olsun. Bu arsa payındaki 200 paydamızı ve 10 da payımız ifade etmektedir. Yani 5000/200 işlemi yapılarak ve çıkan sonuç da 10 ile çarpılarak arsa üzerindeki m2 hesaplanabilmektedir.
Bu durumda (5000/200)*10=250m2 apartman veya sitenin bulunduğu arsa üzerinde payınız var demektir.
Yanlış Belirlenen arsa payını nasıl düzeltebilirim?
Arsa payı hatalı ise, malik yada maliklerin Kanunu 3maddesine göre düzeltim davası açma hakları vardır.
Arsa paylarının, hatalı tahsis edildiği hallerde, her kat maliki, paylarının yeniden düzenlenmesi için mahkemeye başvurabilmektedir.
Bağımsız bölümlere tahsis edilen arsa payı, o bölümlerin değerinde sonradan meydana gelen çoğalma veya azalma sebebiyle değiştirilemez.
Ancak, yanlış veya hatalı hesaplanan payların, dava açılmadan tapu dairelerinde düzeltmenin bir yolu olabilmektedir. Bunun için tüm kat maliklerinin tapu müdürlüğünde onay vermesi gereklidir. Eğer Tüm malikler rıza gösteriyorlarsa, Kurulan kat irtifakı terkin edilerek, arsa paylarının doğru şekilde hesaplanmış hali ile tekrar kat irtifakı kurulması mümkündür.
Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi nedir?
Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi, aslında Kat karşılığı İnşaat Hakkı Sözleşmesidir. Bu sözleşme arsa sahipleri ile inşaat yapacak müteahhit arasında imzalanmaktadır. Arsa sahibi, yüklenici müteahhite karşı, arsasını inşaat yapmaya elverişli bir şekilde teslim etmek ile yükümlüdür. İnşaat süresince kendisine düşen yükümlülükleri yerine getirme borcu altına girmektedir. Yüklenici müteahhit taraf ise kendisine belli miktarda bağımsız bölüm verilmesi karşılığında, kararlaştırılan süre içinde arsa üzerine sözleşmede ve projede belirtilen vasıfta inşaat yapıp arsa sahibine düşen bağımsız bölümleri teslim etme borcu altına girmektedir.
Bu yazının tüm kullanım hakları webtapucu.com’a aittir. Başka mecralarda izinsiz kullanılması veya alıntı yapılması ancak yazıya link verilerek referans gösterilmesi şartıyla mümkündür.
“Arsa Payı Hesaplama -2024” üzerine 2 yorum